Jak świadomie zaplanować ciążę?
Świadoma decyzja o powiększeniu rodziny przynosi wiele korzyści zarówno przyszłym rodzicom, jak i nowemu członku rodziny. Pozwala uniknąć stresujących sytuacji, zapewnia komfort psychiczny, pozytywnie wpływa na stabilizację emocjonalną i warunkuje pełną kontrolę nad przebiegiem ciąży od samego jej początku. Planowania ciąża pozwala skrupulatnie przygotować się na przyjście dziecka na świat i płynnie dostosować dotychczasowy tryb życia do zmieniającej się sytuacji – bez konieczności drastycznej zmiany planów i nagłego podejmowania trudnych decyzji. Sprawdźmy, jak zaplanować ciążę?
Planowanie ciąży krok po kroku
- Ustabilizuj swoją sytuację życiową. Eksperci twierdzą, że najlepszy moment na zajście w ciąże to ten, w którym posiadamy stałego partnera i planujemy związać z nim przyszłość. Pamiętaj, że decyzja o zajściu w ciążę powinna być wspólna i przemyślana. Warto zastanowić się nad uwarunkowaniami materialnymi oraz zawodowymi. Trzeba jednak mieć na uwadze, że długoletnie odkładanie decyzji o poczęciu dziecka może być zgubne. Zajście w ciąże po 35. roku życia zwiększa ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi.
- Zmień niezdrowy tryb życia. Planowanie ciąży warto rozpocząć stosunkowo wcześnie, aby mieć wystarczająco dużo czasu na ewentualne wyleczenie chorób i infekcji oraz uzupełnienie niedoborów witamin i składników mineralnych. Istotna jest zmiana nawyków żywieniowych oraz rezygnacja z nałogów, czyli picia alkoholu i palenia papierosów. Trzeba zacząć porządnie się wysypiać i uprawiać sport. Im zdrowsza mama, tym większe szanse na urodzenie zdrowego dziecka.
- Skonsultuj się z lekarzem ginekologiem. Razem z partnerem warto dokonać wyboru lekarza ginekologa, ponieważ rekomenduje się prowadzenie ciąży przez jednego specjalistę. Warto zwrócić uwagę na polecenia innych rodziców, dostępność lekarza oraz jego podejście do pacjenta. Przed planowaną ciążą należy udać się na konsultację ginekologiczną. Lekarz ginekolog zleci wykonanie najważniejszych badań i przeprowadzi dokładny wywiad medyczny. Konieczne będzie przeprowadzenie USG narządów rodnych i piersi, pobranie wymazu z szyjki macicy oraz badanie czystości pochwy. Konsultacja z ginekologiem jest szczególnie istotna, jeśli przyszła mama choruje na choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, padaczka, niedokrwistość, nadciśnienie, astma oraz choroby nerek. Lekarz ustali także, które leki można przyjmować w ciąży.
- Wykonaj niezbędne badania. Podstawowymi badaniami, które należy wykonać przed planowaną ciążą jest morfologia krwi, ogólne badanie moczu, poziom glukozy, badanie hormonalne tarczycy, badanie na obecność przeciwciał toksoplazmozy, poziom żelaza, badanie na obecność przeciwciał wirusa cytomegalii oraz wirusa HIV, a także poziom hormonów. Wszystkie ewentualne choroby i infekcje powinny zostać wyleczone lub ustabilizowane przed zajściem w ciąże. U kobiet po 35. roku życia należy wykonać badania genetyczne.
- Koniecznie udaj się do dentysty. Kontrola stanu uzębienia ma bardzo istotne znaczenie w trakcie ciąży. Należy wykluczyć istnienie ognisk zapalnych i wyleczyć próchnicę. Stany zapalne dziąseł i choroby przyzębia siedmiokrotnie zwiększają ryzyko przedwczesnego porodu, dlatego konsultacje stomatologiczne przed ciążą i w jej trakcie są tak ważne.
- Zadbaj o prawidłową dietę. Dieta kobiety w ciąży powinna być pełnowartościowa i zbilansowana. O zdrowe nawyki warto zadbać jeszcze przed poczęciem. Należy unikać obfitych posiłków, zrezygnować z podjadania słodyczy i słonych przekąsek oraz wykluczyć z diety kawę i produkty wysoko przetworzone. Przyszła mama powinna zwiększyć ilość spożywanych warzyw i owoców. Pamiętajmy, że zalecenie spożywania posiłków za dwoje w trakcie ciąży to mit! Dostarczenie organizmowi niezbędnej ilości witamin jest bardzo ważne, zwłaszcza w odniesieniu do wapnia, cynku, jodu, kwasu omega-3 i żelaza. Nie zapomnijmy, że nie wolno przyjmować suplementów bez konsultacji z lekarzem.
- Zacznij przyjmować kwas foliowy. Witamina PP, czyli kwas foliowy to najważniejsza witamina dla kobiety w ciąży. Należy zacząć ją przyjmować na trzy miesiące przed planową ciążą i kontynuować w jej trakcie. Niedobory kwasu foliowego mogą powodować wady wrodzone u płodu. Trzeba go przyjmować go w ilości 0,4 mg/dobę. Witamina PP znajduje się w warzywach zielono liściastych oraz między innymi w pomidorach, burakach, orzechach, wątróbce, żółtkach jaj czy awokado.
- Nie rezygnuj z uprawiania sportu. Umiarkowany wysiłek fizyczny jest wskazany w trakcie ciąży. Lekkie ćwiczenia, takie jak spacery czy pływanie poprawią samopoczucie przyszłej mamy, a nawet mogą ułatwić późniejszy poród. Pamiętajmy przy tym, że wszelkie zaburzenia masy ciała (nadwaga, niedowaga) należy skonsultować z dietetykiem.
- Środki antykoncepcyjne odstaw 3 miesiące wcześniej. Na około 3 miesiące przed planowaną ciążą należy zrezygnować z przyjmowania antykoncepcyjnych leków hormonalnych. Warto się w tej kwestii skonsultować z lekarzem ginekologiem.
- Zaszczep się na różyczkę i żółtaczkę. W przypadku, gdy badanie wykaże brak odporności na wirus różyczki oraz żółtaczki zakaźnej typu B – należy jak najszybciej wykonać szczepienia. Jest to tym bardziej ważne, że po szczepieniu na różyczkę należy odczekać 3 miesiące przed zajściem w ciążę, a po szczepieniu na żółtaczkę miesiąc po każdej dawce (należy przyjąć trzy dawki w odpowiednich odstępach czasu).
- Nie zapomnij o partnerze! Stan zdrowia przyszłego taty nie jest bez znaczenia i nie należy go lekceważyć. Partner musi wykonać badania w kierunku HIV oraz morfologię krwi, badanie moczu, odczyn Wassermana oraz określić grupę krwi i czynnik Rh. Powinien także zaprzestać palenia papierów i innych używek oraz ograniczyć spożywanie alkoholu.