Cytologia — kiedy, jak i dlaczego?

Cytologia jest badaniem profilaktycznym wykonywanym w kierunku raka szyjki macicy. Nie jest to jedyny powód, dla którego należy wykonywać cytologię.

Cytologia polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy, co stanowi podstawę do badania profilaktycznego raka szyjki macicy. Badanie powinny wykonać zarówno nastolatki, jak i kobiety w wieku rozrodczym. Jak się okazuje, w 60-80% to właśnie cytologia pozwoliła na wykrycie inwazyjnego raka szyjki macicy (badanie to wykrywa go jeszcze w stadium przedinwazyjnym, gdy jest w pełni wyleczalny).

Cytologia kojarzy się przede wszystkim z diagnostyką raka szyjki macicy, ale to nie jedyny powód, dla którego należy wykonywać to badanie. Oprócz tego pozwala stwierdzić zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), które ma związek z nowotworem.

Wskazania do badania cytologicznego

Cytologia wykonywana jest również w celu leczenia zachowawczego i operacyjnego nadżerki tarczy szyjki macicy, diagnostyki stanu nabłonka pochwy, oceny działania leków hormonalnych i określenia terminu owulacji i czasu trwania II fazy cyklu. Wykonanie cytologii zalecane jest również w przypadku kobiet w ciąży.

Zaleca się wykonanie cytologii w wieku 20-25 lat lub wkrótce po rozpoczęciu życia płciowego. Im wcześniej kobieta staje się aktywna seksualnie, tym wcześniej powinna pobrać wymaz z szyjki macicy.

Badanie powinno być wykonywane raz do roku. Jeśli trzy kolejne wyniki badania są prawidłowe, kobiety po 30. roku życia mogą wykonywać je co 2-3 lata.

Zaleca się regularne przeprowadzanie badania w przypadku kobiet, które często zmieniają partnerów seksualnych z powodu zwiększonego ryzyka na zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV. Regularne wykonywanie cytologii jest ważne również w przypadku pacjentek, które mogą być genetycznie obarczone tendencją do zachorowania na raka. Do tzw. grupy podwyższonego ryzyka należą również kobiety, które m.in. są zakażone HIV lub HPV, mają obniżoną odporność, w przeszłości przeszły leczenie z powodu nadżerki lub dysplazji itp.