Kalendarz badań ginekologicznych w trakcie ciąży

Ciążą to bardzo piękny, ale jednocześnie także bardzo wyczerpujący okres życia, w którym trzeba uważać zarówno na zdrowie swoje, jak i nienarodzonego jeszcze dziecka. W tym celu trzeba się na bieżąco stosować do porad i zaleceń prowadzącego naszą ciążę lekarza. On doskonale bowiem będzie wiedział, jakie nasz organizm w trakcie ciąży ma potrzeby. Żeby mieć jednak całkowitą pewność, że dziecko w brzuchu rozwija się prawidłowo trzeba także na bieżąco wykonywać niezbędne badania lekarskie. W naszym dzisiejszym wpisie na blogu przedstawiamy kalendarz takich badań, które należy wykonać w poszczególnych trymestrach ciąży.

Część ze wskazanych poniżej rodzajów badań powtarza się co jakiś czas w trakcie ciąży, a część wykonuje się tylko raz, ale za to w określonym terminie, który jest wyznaczany co do tygodnia po to, aby móc przyjrzeć się płodowi w określonym tygodniu ciąży. Z tego względu przyszła mama koniecznie musi pamiętać o tym, żeby przestrzegać terminów badań. Wszystko po to, żeby mieć możliwość wczesnego wykrycia ewentualnych zagrożeń i nieprawidłowości w rozwoju płodu i móc potem skutecznie zareagować. Oprócz wskazanych poniżej badań w określonych przypadkach (przede wszystkim u kobiet, które zaszły w ciążę powyżej 35 r. ż.) prowadzący ciążę lekarz ginekolog może zalecić również przeprowadzenia określonych badań prenatalnych. Niektóre z nich warto jest wykonać nawet bez zaleceń, ponieważ dają one rodzicom dużo spokoju.

Badania wykonywane w pierwszym trymestrze ciąży

W pierwszym trymestrze ciąży, zwłaszcza jeżeli nie była ona najpierw precyzyjnie planowana, najważniejszym celem wykonywania badań jest stwierdzenie, czy przyszła mama na pewno jest w wystarczająco dobrej formie i czy jej organizm w żaden sposób nie zagraża rozwijającemu się dziecku.

Podstawowym badaniem, które zresztą będzie wykonywane cyklicznie, co miesiąc, jest morfologia. Służy ona określeniu, czy we krwi przyszłej mamy jest prawidłowa liczba czerwonych i białych krwinek. Zbyt mała liczba czerwonych krwinek może wskazywać na anemię, z kolei zbyt niska liczba białych krwinek może oznaczać chorobę hematologiczną. Alarmujący będzie także zbyt wysoki poziom białych krwinek, ponieważ będzie on wskazywał na powstanie infekcji. Dla lekarza przy prawidłowym prowadzeniu ciąży w pierwszym trymestrze istotne także będą:

• Oznaczenie poziomu glukozy na czczo, czyli badanie, które pozwala wykryć cukrzycę w ciąży.
• Badanie WR na nosicielstwo kiły – w przypadku zakażenia matki konieczne jest szybkie podjęcie leczenia pod okiem wenerologa, ponieważ choroba jest dużym zagrożeniem także dla płodu.
• Badanie czynnika RH oraz grupy krwi, w celu wyeliminowania ryzyka powstania konfliktu serologicznego.
• Badanie obecności przeciwciał w kierunku wirusa cytomegalii, który nie stanowi żadnego zagrożenia dla matki, za to może zagrażać dziecku.
• Badanie przeciwciał w kierunku toksoplazmozy z powodu dużego zagrożenia dla dziecka w przypadku zachorowania matki w trakcie ciąży.
• Badanie ogólne moczu, które pozwala uzyskać informacje na temat ogólnego stanu zdrowia matki. W badanym moczu nie powinno być cukru, białka ani czerwonych krwinek, ponieważ może to wskazywać na istnienie zakażenia układu moczowego.
• Ciśnienie krwi, czyli badanie, które jest wykonywane w trakcie ciąży przy każdej wizycie u lekarza.

Jeżeli pacjentka nie robiła tego badania tuż przed zajściem w ciążę, konieczne jest także wykonanie badania cytologicznego.

Badania wykonywane w drugim trymestrze ciąży

W drugim trymestrze ciąży cały czas wykonuje się jeszcze co miesiąc morfologię i badanie ogólne moczu, czyli podstawowe badania, które pozwalają na kontrolę stanu zdrowia matki. Sprawdza się także ciśnienie krwi. Nie powinno ono przekraczać 140/90 mm Hg, ponieważ może to świadczyć o nadciśnieniu u matki lub o zatruciu ciążowym. Około 25. tygodnia ciąży wykonywany jest również test obciążenia glukozą, który pozwala na wykluczenie tzw. cukrzycy ciężarnych. W przypadku jej potwierdzenia, konieczne będzie odbywanie konsultacji z diabetologiem, stosowanie się do ustalonej diety, a czasami nawet przyjmowanie insuliny.

Jeżeli wykonane w pierwszym trymestrze ciąży badania na obecność przeciwciał na toksoplazmozę wyszło negatywnie, wtedy w drugim trymestrze trzeba je powtórzyć i sprawdzić, czy nie doszło do zakażenia.

Badania wykonywane w trzecim trymestrze ciąży

W trzecim trymestrze do wykonywanych cyklicznie morfologii, badania ogólnego moczu, badania ciśnienia krwi dochodzą jeszcze całkowicie nowe badania oraz takie, które były wykonywane tylko na początku ciąży. Pierwszym z nich jest badanie na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Jeżeli wynik jest dodatni, trzeba będzie zachować większą ostrożność w trakcie porodu, a zaraz po urodzeniu wykonać badanie dziecka w kierunku wirusa żółtaczki. Wykonuje się również posiew z pochwy w kierunku paciorkowców typu B, które jeżeli istnieją w drogach rodnych, mogą zarazić dziecko podczas porodu. W przypadku pozytywnego wyniku trzeba podać przyszłej mamie antybiotyki.

Oprócz tego ponownie wykonywane jest także badanie WR na sprawdzenie obecności lub braku kiły oraz w określonych przypadkach ponownie sprawdza się, czy nie doszło do zakażenia toksoplazmozą.